Trên Trái đất từng ngự trị rất nhiều loài động vật to lớn, từ voi ma mút, hải ly khổng lồ tới hổ răng kiếm và rùa có sừng. Tuy nhiên, chỉ trong vòng 2 triệu năm qua, rất nhiều trong số các loài thú khổng lồ này đã bị tuyệt chủng hoàn toàn hoặc được thay thế bằng những bản sao nhỏ hơn, chung sống bên cạnh loài người ngày càng đông đảo về số lượng.
Nhiều cuộc tranh cãi về nguyên nhân chính xác gây ra sự tuyệt chủng hàng loạt của thú lớn trên Trái đất đã nổ ra từ nhiều năm trở lại đây. Một bên cho rằng, “thủ phạm” là sự biến đổi khí hậu tự nhiên, trong khi bên đối ngược quả quyết, chính con người cùng với các cách thức ăn thịt của mình đã “tàn phá” thế giới.
Theo chuyên gia môi trường người Anh - George Monbiot, có một mối tương quan trực tiếp giữa sự xuất hiện của con người trên khắp các lục địa với sự biến mất của nhiều loài thú lớn trên toàn cầu. Ông đã trích dẫn ví dụ rằng, trước khi người “đứng thẳng” (Homo erectus), vốn được thừa nhận là tổ tiên đầu tiên của con người, xuất hiện ở châu Phi, lục địa này từng tràn ngập các quái thú khổng lồ, kể cả nhiều loại voi to lớn. Người “đứng thẳng” sở hữu nhiều đặc điểm dường như khiến họ trở thành bất bại: sự thông minh, tinh thần đoàn kết, khả năng thích nghi với gần như mọi loại thức ăn trong hoàn cảnh khó khăn cũng như việc dùng vũ khí săn bắt hoặc chống lại các loài động vật khác từ xa. Thực tế này có thể cướp mồi của các loài thú săn mồi to lớn cũng như đẩy chúng và các động vật ăn cỏ vào tình trạng suy kiệt và tuyệt chủng.
Tuy nhiên, các chuyên gia khảo cổ học đã phản bác lại giả thuyết “tàn sát quá mức” trên suốt nhiều năm qua. Chẳng hạn như, một số nhà nghiên cứu tuyên bố, trong số 36 loài đã được xác nhận tuyệt chủng tới nay, chỉ có 2 loài (voi ma mút và voi răng mấu) có dấu hiệu bị con người săn bắt hay tấn công, kể cả những vết cắt vào xương và cơ thể.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu khác lại nhận thấy sự tương đồng giữa thời điểm những loài thú lớn tuyệt chủng với các thay đổi lớn về nhiệt độ khi thời kỳ băng hà cuối cùng chấm dứt trên Trái đất. Và cả con người lẫn biến đổi khí hậu đều có tác động dẫn tới sự biến mất của nhiều loài thú lớn, nhưng với những quy mô khác nhau.
Vì vậy, có thể nói, giới khoa học vẫn đang tranh cãi về việc liệu con người có phải là “thủ phạm” chính gây ra sự tuyệt diệt của nhiều loại thú lớn trên Trái đất hay không.
Lê Thùy Trang.
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: